Państwowa Inspekcja Sanitarna – o zwyczajowej nazwie sanepid – jest wyspecjalizowaną instytucją wykonującą zadania z zakresu zdrowia publicznego. Wielu przedsiębiorców z branży gastronomicznej odczuwa niepokój na myśl o kontroli sanepidu. Może on, bowiem sprawować kontrole i nadzór nad warunkami higienicznymi, warunkami zdrowotnymi żywności, żywienia i przedmiotów użytku higieniczno-sanitarnymi, a w pakiecie swoich uprawnień ma również możliwość stosowania kar finansowych. Warto, więc dowiedzieć się, czy od kary finansowej nałożonej w wyniku kontroli Państwowej Inspekcji Sanitarnej można się odwołać?
Kary administracyjne nakładane przez sanepid mogą przybrać formę grzywien. Są stosowane, gdy np. lokal gastronomiczny nie spełnia wymaganych warunków sanitarnych, a działalność jest w nim wprowadzona z naruszeniem obowiązujących przepisów. To czy kara finansowa zostanie zastosowana czy nie zależy od woli inspektora. Może on, bowiem udzielić pouczenia czy wydać stosowne zalecenia. Z założenia kary finansowe pojawiają się tylko w związku z poważnymi uchybieniami, takimi, które mogą zagrażać życiu i zdrowiu ludzi. W skrajnych przypadkach, bezpośredniego zagrożenia zdrowia i życia ludzi, kontrola może doprowadzić do natychmiastowego zamknięcia lokalu.
Takie uchybienia często zauważane są właśnie w lokalach gastronomicznych. Nieprawidłowościami mogą być m.in: brak zachowania czystości i porządku czy zatrudnienie osób bez przeprowadzonych badań sanitarno-epidemiologicznych, kwestionowanie świeżości produktów czy sposobu przygotowywania i serwowania posiłków klientom, uszkodzona kanalizacja, zagrzybione ściany. Inspektor sanitarny może nałożyć na przedsiębiorcę grzywnę w drodze mandatu karnego, a właściciel lokalu w przypadku wykrycia nieprawidłowości zostaje również obciążony kosztami przeprowadzonej inspekcji. Jeżeli decyzja zostanie już wydana nie wszystko jest stracone. Przedsiębiorca może się od niej odwołać w ciągu 14 dni, licząc od dnia odebrania decyzji administracyjnej w przedmiocie wymierzenia kary. Jest to, bowiem forma decyzji administracyjnej, co pozwala nam skorzystać z prawa do wniesienia odwołania przewidzianego w przepisach kodeksu postępowania administracyjnego.
Odwołanie służy tylko do jednej instancji, a właściwy do jego rozpoznania jest organ administracji publicznej wyższego stopnia. Pismo wnosimy jednak za pośrednictwem organu, który wydał skarżoną decyzję. Odwołanie jest formą kontroli decyzji administracyjnych w zakresie popełnionych błędów czy wydania zbyt surowej kary i przysługuje podmiotom, które są stronami postępowania administracyjnego.
PRZYKŁAD 1:
Restaurator w wyniku kontroli z 20 stycznia 2022 r. został ukarany karą finansową w wysokości 500,00 zł. Decyzję nakładającą karę otrzymał w dniu 25 stycznia 2022 r. – od tego dnia rozpoczyna bieg 14 dniowy termin na złożenie ewentualnego odwołania. Czas na zakwestionowanie kary upłynie z końcem dnia 8 lutego 2022 r. Do tego dnia restaurator nie musi uiszczać kary finansowej, nawet, jeżeli nie zamierza odwoływać się od decyzji. Decyzja inspektora sanitarnego stanie się ostateczna z dniem 9 lutego 2022 r.
Zatem odwołanie od decyzji powiatowego inspektora sanitarnego wnosimy do wojewódzkiego inspektora sanitarnego, jednak za pośrednictwem inspektora powiatowego. Uwaga – adresatem odwołania będzie inspektor wojewódzki, jednak pismo trzeba złożyć do inspektora powiatowego i to na jego adres wysyłamy korespondencję.
PRZYKŁAD 2:
Co do zasady przepisy nie wymagają uzasadnienia wnoszonego odwołania, ale warto jest jednak przytoczyć stanowisko ukaranego. Jest to bardzo istotny element pisma, który wskazuje, jakie błędy zdaniem odwołującego się zawiera kwestionowana decyzja administracyjna, a jednocześnie może przekonać organ do cofnięcia nałożonej kary i tym samym zwiększa szansę na wygraną.
Właściwy powiatowy inspektor sanitarny po otrzymaniu odwołania w ciągu 7 dni rozpatruje sprawę i jeżeli zasługuje ono w całości na uwzględnienie, wydaje nowe rozstrzygnięcie, w którym uchyla lub zmienia wcześniej wydaną decyzję. Od nowej decyzji stronie przysługuje wniesienie odwołania do właściwego państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego. Brak rozstrzygnięcia organu skutkuje zaś przesyłaniem odwołania wraz z aktami sprawy do właściwego państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego, który w ciągu 30 dni rozpatruje sprawę i wydaje decyzję, która jest ostateczna. Od decyzji organu drugiej instancji przysługuje stronie wniesienie skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w terminie 30 dni od daty jej doręczenia, za pośrednictwem właściwego państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego.
Czy odwołanie od decyzji sanepidu ma sens? Jak najbardziej. Kara nałożona przez sanepid nie jest ostateczna. Warto, zatem bronić swoich praw w przypadku, gdy przedsiębiorca czuje się pokrzywdzony i niesłusznie zobowiązany do zapłaty kary finansowe.
IZABELA WARDASZKO
Radca prawny
Kancelaria Adwokata i Doradcy
Restrukturyzacyjnego Pawła Lewandowskiego
www.lewandowskikancelaria.pl
kancelaria@lewandowskikancelaria.pl
Oprac. red.