Polski Instytut Ekonomiczny: Odsezonowany odczyt Miesięcznego Indeksu Koniunktury (MIK) PIE wyniósł w lutym 102,0 pkt., co oznacza przewagę nastrojów pozytywnych wśród przedsiębiorców. Tegoroczny lutowy MIK jest o 1,6 pkt. wyższy od odczytu w tym samym miesiącu rok wcześniej (100,4 pkt.). Do wynagrodzeń, zatrudnienia i płynności finansowej, ocenianych powyżej poziomu neutralnego przez szereg poprzednich odczytów dołączyły moce produkcyjne. Wartość sprzedaży i nowe zamówienia są jeszcze poniżej poziomu 100 pkt. ale ze wzrostem m/m.
–Wyniki różnych badań z ostatnich kwartałów świadczą o tym, że przedsiębiorcy mają problem ze zidentyfikowaniem stanu koniunktury, a w każdym badaniu widać dwie tendencje. W III kwartale 2023 r., gdy aktywność gospodarcza odbijała, przedsiębiorstwa raportowały obawy o spowolnienie i pogorszenie sentymentu. Natomiast w IV kwartale wzrostowi optymizmu towarzyszyły słabsze wyniki gospodarcze. Te wydarzenia pokazują, że wśród przedsiębiorców wciąż jest duża niepewność co do przyszłego stanu koniunktury i jest to druga spośród najczęściej raportowanych barier w rozwoju firm. Niemniej bieżące dane MIK pozwalają na lekki optymizm – wynik przekraczający poziom neutralny, czyli powyżej 100 pkt., dotychczas zwykle przypadał na okres szybkiego wzrostu, który sięgał nawet 4 proc. r/r – komentuje dr Jakub Rybacki, kierownik zespołu makroekonomii PIE.
Zbyt małe moce produkcyjne i chęć zatrudniania nowych pracowników
Odsezonowane dane MIK wskazują, że dwa komponenty, które składają się na Miesięczny Indeks Koniunktury, są powyżej poziomu neutralnego i dodatkowo wzrosły w porównaniu z poprzednim odczytem. Należą do nich: zatrudnienie (106,4 pkt.; wzrost o 1,6 pkt. m/m i o 3,9 pkt r/r) oraz moce produkcyjne (101,7 pkt.; wzrost o 9,9 pkt. m/m i o 0,8 pkt. m/m).
Kolejne dwa komponenty, które w lutowym odczycie są powyżej poziomu neutralnego, ale odnotowały spadki, to wynagrodzenia (112,5 pkt.; spadek o 14,2 pkt. m/m i o 4,1 pkt. r/r) oraz płynność finansowa (114,8 pkt.; spadek o 3,7 pkt. m/m i o 3,0 pkt. r/r). Komponent wynagrodzenia utrzymuje się powyżej 100,0 pkt. od lutego 2021 r., a płynność finansowa w zasadzie przez cały okres badania, co potwierdza, że firmy, mimo rosnących kosztów, dużej dynamiki i niepewności zdarzeń gospodarczych, są w stosunkowo dobrej kondycji finansowej.
Pozytywna ocena płynności finansowej przedsiębiorstw nie przekłada się na ich inwestycje. Lutowy odczyt komponentu inwestycji wzrósł o 0,9 pkt. m/m do poziomu 84,3 pkt., ale od 2021 r. pozostaje poniżej poziomu neutralnego. Z kolei lutowy odczyt jest drugim z kolei, gdzie odnotowaliśmy poprawę wskaźników wartości sprzedaży oraz nowych zamówień, ale ciągle ich wartości pozostają poniżej poziomu neutralnego.
–Argumentów przemawiających za odbiciem gospodarczym dostarcza też struktura poszczególnych komponentów. Przede wszystkim obserwujemy poprawę wszystkich wskaźników opisujących bieżącą aktywność. Lepsze są zarówno oceny sprzedaży, jak i portfela zamówień czy wykorzystania mocy produkcyjnych. Ponownie więcej firm zaczyna tworzyć plany inwestycyjne. Co więcej, odbicie aktywności dociera także do firm małych i mikroprzedsiębiorstw. Taka sytuacja nierozerwalnie wiąże się z przyśpieszaniem tempa wzrostu PKB – spodziewamy się, że już w I kwartale przekroczymy barierę 2% wzrostu – podkreśla Jakub Rybacki.
Koszty pracownicze nadal główną barierą w prowadzeniu działalności
W lutym, podobnie jak miesiąc wcześniej, główną barierą utrudniającą działalność firmom były rosnące koszty pracownicze (69 proc. wskazań; spadek o 1 pkt. proc m/m). Firmy budowlane częściej niż inne wymieniały ją jako największą trudność w prowadzeniu działalności gospodarczej (74 proc.).
Na kolejnym miejscu wśród barier znalazła się niepewność sytuacji gospodarczej (59 proc.; wzrost o 3 pkt. proc. m/m). Na tę barierę najczęściej wskazywali przedstawiciele branży TSL. Natomiast ceny energii utrudniały działalność przede wszystkim firmom produkcyjnym (66 proc.), a niedostępność produktów produkcyjnym (24 proc.), handlowym (23 proc.) i budowlanym (23 proc.).
Zapytaliśmy też przedsiębiorców jak ich zdaniem zmieni się ogólna sytuacja gospodarcza w kraju, a jak w ich firmie w najbliższych trzech miesiącach. Najbardziej optymistycznie przyszłość widzą firmy średnie. Blisko 40 proc. z nich spodziewa się poprawy sytuacji w firmie, a ponad jedna czwarta – poprawy sytuacji gospodarczej kraju. Również 34 proc. dużych firmy liczy na polepszenie swej sytuacji, ale jednocześnie tylko 16 proc. dużych firm liczy na poprawę sytuacji w kraju.
***
Nota metodologiczna
Miesięczny Indeks Koniunktury (MIK) jest narzędziem badającym nastroje gospodarcze przedsiębiorstw w Polsce opracowanym przez Polski Instytut Ekonomiczny. MIK powstaje co miesiąc na podstawie pomiarów dokonanych w siedmiu kluczowych obszarach działalności przedsiębiorstw: wartość sprzedaży, nowe zamówienia, zatrudnienie, wynagrodzenia, moce produkcyjne, wydatki inwestycyjne, sytuacja finansowa. Poziomy liczbowe MIK obliczamy na podstawie wyników badań ankietowych przeprowadzanych na reprezentatywnej próbie 500 przedsiębiorstw w czterech kategoriach wielkościowych i pięciu branżowych. Poziomy MIK przyjmują wartości z przedziału <0;200>, a punkt odniesienia wskaźnika stanowi odczyt 100, który jest poziomem neutralnym. Prezentowane dane są odsezonowane za pomocą dekompozycji i korekcji sezonowej metodą Census X-11.
