12 kwietnia obchodzimy w Polsce Dzień Czekolady. Będąc ulubionym deserem milionów ludzi na całym świecie, czekolada nie tylko zadowala nasze kubki smakowe, ale też poprawia nastrój, wspomaga pracę mózgu, dodaje energii, przyspiesza metabolizm, łagodzi stres, zmniejsza zmęczenie, wspiera układ odpornościowy, poprawia krążenie, opóźnia procesy starzenia i chroni przed nowotworami.
Od ziarenka do tabliczki
Aby czekolada mogła zachwycać nasze podniebienia swoim smakiem, najpierw musi przejść wieloetapowy proces, rozpoczynający się od fermentacji ziaren kakaowca, które następnie są suszone i prażone w wysokiej temperaturze. W kolejnym etapie uprażone i obrane ziarna są miażdżone i mielone, zmieniając się najpierw w pastę, a następnie w masę kakaową, z której oddzielany jest kakaowy proszek oraz wytłaczane masło kakaowe. Oba składniki stanowią bazę do dalszych modyfikacji, pozwalających na produkcję szerokiej gamy wyrobów czekoladowych. Ciemną czekoladę uzyskamy mieszając miazgę kakaową z masłem kakaowym i cukrem, który stanowi doskonałe przełamanie gorzkiego smaku kakao. Dodając element w postaci mleka otrzymamy czekoladę mleczną. Natomiast czekolada biała zawiera wyłącznie masło kakaowe, cukier i składniki mleczne, bez miazgi kakaowej i proszku kakaowego.
Magiczne właściwości czekolady
Jaki sekret skrywa czekolada, dlaczego tak ją kochamy? Im więcej kakao zawiera czekolada tym więcej w niej składników ożywczych. Wśród cennych związków zawartych w czekoladzie wyróżnia się tryptofan. Powstająca z niego serotonina odpowiada m.in. za regulację ośrodka głodu, procesy pamięci, sen i dobry nastrój. Niedobór serotoniny prowadzi do rozwoju depresji. Kolejnym cennym związkiem bioaktywnym występujących w ziarnach kakaowca jest fenyloetyloamina. W organizmie pełni funkcję neurotransmitera – aktywuje działanie dopaminy, noradrenaliny, serotoniny i acetylocholiny. Wpływa więc na zwiększone wytwarzanie tzw. hormonów szczęścia.
Oprócz właściwości poprawiających nastrój, czekolada i jej główny składnik, kakao, zawiera bogatą mieszankę substancji odżywczych, które pozytywnie wpływają na funkcjonowanie naszego organizmu. Korzyści zdrowotne czekolady pochodzą również z flawonoidów znajdujących się w ziarnach kakaowca. Ciemna czekolada o zawartości minimum 70% obniża ryzyko zawałów serca oraz zawiera mnóstwo antyoksydantów, które chronią organizm przed starzeniem się, a zawarty w niej magnez korzystnie wpływa na system nerwowy i wspomaga nas w walce ze stresem. Składniki pokarmowe czekolady mają też działanie wspomagające układ sercowo-naczyniowy, a także wpierające pracę mózgu.
„Gorzka woda” Majów
Historia czekolady sięga czasu Majów, którzy uprawiali drzewa kakaowe, a ich owoce poddawali różnego typu zabiegom – nasiona były fermentowane, prażone oraz poddawane mieleniu. Powstałe kakao mieszali z wodą, mąką kukurydzianą, miodem i chili, sporządzając napój zwany „xocolatl”, co oznacza „gorzka woda”. Był to produkt bardzo ekskluzywny, spożywany jedynie przez królów i arystokrację. Czekolada była otaczana wielką czcią i pełniła niezwykle ważną funkcję podczas odprawiania świętych rytuałów. Następnie trafiła w ręce Azteków, zyskując miano „nektaru bogów”.
Do Europy czekolada trafiła za sprawą Krzysztofa Kolumba, jednak przywiezione ziarna kakao nie wzbudziły jego zainteresowania. W przeciwieństwie do Kolumba, wartość drzemiącą w kakaowcu docenił znany przede wszystkim jako zdobywca Meksyku Hernán Cortés, któremu władca Azteków przekazał mnóstwo ziaren kakao, mylnie biorąc go za wracającego na swoje ziemie legendarnego króla Quetzalcoatl. Choć Cortés nie był zachwycony smakiem kakao, to docenił jego wartość odżywczą i leczniczą siłę i to właśnie on uważany jest za odkrywcę czekolady.
