W branży hotelarsko-gastronomicznej (HoReCa) w Polsce braki kadrowe stają się coraz bardziej dotkliwe, co skłania wielu przedsiębiorców do szukania rozwiązań w zatrudnieniu pracowników spoza kraju. Jednakże, aby ten proces był legalny i bezproblemowy, niezbędne jest przestrzeganie określonych formalności, które mogą różnić się w zależności od konkretnych okoliczności każdego cudzoziemca.
Zanim przystąpimy do zatrudnienia cudzoziemca, warto dokładnie poznać jego sytuację. To, czy osoba ta pochodzi z kraju Unii Europejskiej, czy spoza niej, ma istotne znaczenie dla procesu legalizacji zatrudnienia. Ponadto ważne jest sprawdzenie posiadanych przez cudzoziemca dokumentów oraz historii jego pobytu w Polsce. W przypadku pracowników z krajów spoza UE procedura ta może być czasochłonna i wymagać starannego przygotowania dokumentów.
Obywatele Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Szwajcarii mogą pracować w Polsce bez zezwolenia na pracę. Przedsiębiorcy mogą też delegować osoby z tych państw do pracy w Polsce.
Dla większości cudzoziemców spoza Unii Europejskiej konieczne będzie uzyskanie pozwolenia na pracę w Polsce. Jest to dokument wydawany przez wojewodę na wniosek pracodawcy. Aby uzyskać pozwolenie, pracodawca musi wykazać, że nie ma dostępnej odpowiedniej krajowej siły roboczej na dane stanowisko pracy (tzw. test rynku pracy) oraz spełnić inne warunki określone w przepisach prawa.
Procedura udzielania pozwolenie różni się w zależności od rodzaju pracy, jaką zamierzamy powierzyć, a także kraju pochodzenia przyszłego pracownika.
Jeżeli cudzoziemiec, którego przedsiębiorca zamierza zatrudnić, jest obywatelem:
- Republiki Armenii,
- Republiki Białorusi,
- Republiki Gruzji,
- Republiki Mołdowy,
- Ukrainy
procedura związana z zalegalizowaniem jego zatrudnienia będzie miała charakter uproszczony, ponieważ pracodawca nie będzie musiał załączać do wniosku o uzyskanie zezwolenia testu rynku pracy.
W przypadku pracowników z ww. krajów pracodawca ma obowiązek zarejestrować oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy lub uzyskać zezwolenie na pracę sezonową, lub zezwolenie na pracę.
Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy może być zarejestrowane na maksymalny okres 24 miesięcy. Po upływie tego okresu niezbędne jest złożenie wniosku o uzyskanie zezwolenia na pracę lub złożenie wniosku na pobyt czasowy i pracę pod warunkiem, że cudzoziemiec posiada legalny pobyt w Polsce.
Z kolei w przypadku, gdy cudzoziemiec:
- jest obywatelem Ukrainy i legalnie przebywa w Polsce,
- posiada ważną Kartę Polaka,
- jest absolwentem polskiej szkoły ponadgimnazjalnej,
- jest absolwentem studiów stacjonarnych ukończonych na uczelni wyższej w Polsce,
- jest studentem studiów stacjonarnych odbywanych w Polsce lub uczestnikiem stacjonarnych studiów doktoranckich odbywanych w Polsce,
pracodawca nie potrzebuje zezwolenia na pracę dla takiej osoby.
Pracodawcy zatrudniający cudzoziemców muszą przestrzegać polskich przepisów dotyczących warunków zatrudnienia, takich jak m.in. minimalne wynagrodzenie za pracę, czas pracy, czas odpoczynku. Cudzoziemcy mają takie same prawa i obowiązki w miejscu pracy jak pracownicy krajowi.
Umowa o pracę z cudzoziemcem powinna być sporządzona zgodnie z polskim prawem pracy i zawierać wszystkie istotne warunki zatrudnienia, takie jak wynagrodzenie, zakres obowiązków, okres wypowiedzenia itp. Ponadto, pracodawca musi również dbać o przechowywanie odpowiednich dokumentów dotyczących zatrudnienia cudzoziemca, takich jak kopia pozwolenia na pracę i inne dokumenty określone w przepisach.
PRACA SEZONOWA
Branża HoReCa to sektor charakteryzujący się dużą zmiennością popytu, w zależności od pór roku, świąt czy nawet warunków pogodowych. W celu zaspokojenia zmiennych potrzeb, przedsiębiorstwa z tej branży często wybierają pracowników sezonowych.
Praca sezonowa cudzoziemca jest możliwa na podstawie zezwolenia na pracę sezonową, czyli zezwolenia typu S (chyba że cudzoziemiec, którego chcesz zatrudnić, jest zwolniony z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę).
Zezwolenia na pracę sezonową nie trzeba uzyskiwać dla obywateli Ukrainy oraz ich małżonków, jeśli przebywają w Polsce legalnie. W przypadku takich osób nie ma również konieczności składania oświadczenie o powierzeniu pracy cudzoziemcowi. Jedyna formalność, jaka jest wymagana, to powiadomienie urzędu pracy o fakcie podjęcia pracy przez cudzoziemca w ciągu 14 dni.
Podobnie jak w przypadku „zwykłego” zezwolenia na pracę w przypadku obywateli Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii lub Ukrainy procedura uzyskiwania pozwolenia na pracę sezonową jest uproszczona, bowiem pracodawca pozostaje zwolniony z obowiązku przedkładania testu rynku pracy.
W sytuacji ubiegania się o zatrudnienie sezonowe obywateli innych państw spoza Unii Europejskiej dołączenie takiej informacji jest konieczne.
Zezwolenie na pracę sezonową wydaje starosta właściwy ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania pracodawcy na okres nie dłuższy niż 9 miesięcy w roku kalendarzowym.
PODSUMOWANIE
Zatrudnianie cudzoziemców w branży HoReCa w Polsce może być skutecznym rozwiązaniem problemu braków kadrowych, jednak wymaga przestrzegania szeregu formalności i procedur. Warto podkreślić, że zgodność z prawem nie tylko zapewnia bezpieczeństwo prawne dla pracodawcy, lecz także zapewnia uczciwe i legalne warunki pracy dla cudzoziemskich pracowników. Dlatego też świadomość wymaganych formalności i ewentualne skorzystanie z pomocy specjalistów są kluczowe dla sukcesu tego procesu.
Olga Dąbrowska
Adwokat
Kancelaria Adwokata i Doradcy Restrukturyzacyjnego Paweł Lewandowski
kancelaria@lewandowskikancelaria.pl
Ramka
Jako pracodawca zatrudniający cudzoziemców masz obowiązek:
- uzyskać zezwolenie na pracę sezonową lub zezwolenie na pracę
- sprawdzić dokument, na podstawie którego cudzoziemiec legalnie przebywa w Polsce i przechowywać kopię tego dokumentu pobytowego
- podpisać umowę (o pracę lub cywilnoprawną) zgodną z prawem polskim oraz warunkami zatrudnienia wskazanymi w zezwoleniu lub oświadczeniu najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy
- przedstawić cudzoziemcowi tłumaczenie tej umowy w języku dla niego zrozumiałym
- przekazać cudzoziemcowi pozwolenie na pracę w jednym egzemplarzu, w formie pisemnej
- informować Wojewodę o zmianie warunków zatrudnienia, określonych w zezwoleniu na pracę
Oprac. red.
