Kobiety zarządzające mikro, małymi i średnimi firmami w Polsce częściej poświęcają mniej czasu na sprawy zawodowe niż mężczyźni. Co drugi przedsiębiorca pracuje średnio 10-11 godzin, tyle w pracy spędza co trzecia przedsiębiorczyni, wynika z najnowszego raportu EFL „Jak odpoczywają polskie przedsiębiorczynie. Pod lupą”. W opinii 8 na 10 respondentów kobietom trudniej jest prowadzić własny biznes niż mężczyznom. Zdecydowanie bardziej zgadzają się z tą tezą kobiety (87%) niż mężczyźni (77%). Może to wynikać z faktu, że połączenie ról właścicielki firmy i rodzica jest trudniejszym zadaniem dla kobiet niż mężczyzn. Uważa tak aż 91% zapytanych przedsiębiorczyń i 77% przedsiębiorców. Stąd może nie dziwić kolejny wniosek z badania EFL, że większość liderek (62%) narzeka na brak wolnego czasu.
– Kobiety prowadzące własną działalność są tak samo skuteczne w biznesie jak mężczyźni – z taką tezą zgadza się zdecydowana większość osób zarządzających polskimi firmami i to niezależnie od płci – 91% przedsiębiorczyń i 88% przedsiębiorców. W tym kontekście mniej optymistyczne są informacje pokazujące, że tylko jedna piąta zarejestrowanych w Polsce biznesów jest zarządzana przez kobiety. Z danych Dun & Bradstreet wynika, że niemal milion firm ma na czele liderki. Dla porównania ponad cztery miliony biznesów jest liderowanych przez mężczyzn. To duża dysproporcja. Wyniki naszego raportu rzucają pewne światło, dlaczego tak jest. Po pierwsze, istnieje duże przekonanie, że kobietom trudniej jest prowadzić własny biznes niż mężczyznom. Uważa tak 8 na 10 zapytanych przez nas przedstawicieli firm. Zdecydowanie bardziej zgadzają się z tą tezą kobiety niż mężczyźni. I tutaj płynnie przechodzimy do prawdopodobnej przyczyny takiego przekonania. Połączenie ról właścicielki firmy i rodzica jest trudniejszym zadaniem dla kobiet niż mężczyzn, na co wskazało aż 91% zapytanych przez nas przedsiębiorczyń i 77% przedsiębiorców. Stąd może nie dziwić inny wniosek z naszego badania, że większość liderek narzeka na brak wolnego czasu. Wyniki naszego raportu dość jasno pokazują, że choć przywództwo damskie i męskie najczęściej łączy cel biznesowy, to jednak droga do jego osiągnięcia często się różni – mówi Ewa Kadziewicz, dyrektor departamentu marketingu w EFL.
Kobiety mniej czasu spędzają w pracy …
Z raportu EFL „Jak odpoczywają polskie przedsiębiorczynie. Pod lupą” wynika, że więcej mężczyzn niż kobiet mieści się w ustawowym czasie pracy z obowiązkami zawodowymi (24% mężczyzn i 17% kobiet pracuje 8 godzin dziennie), jednak to przedsiębiorczynie ogółem poświęcają mniej czasu na zarządzanie swoim biznesem. Dzienny średni czas pracy kobiet wynosi 9 godzin i 1 minuta, a mężczyzn 9 godzin i 22 minuty. Największa grupa przedsiębiorczyń pracuje 9 godzin (49%), wśród przedsiębiorców tyle pracuje 25% zapytanych. Idąc dalej ewidentnie widać, że to mężczyźni zarządzający mikro, małymi i średnimi firmami są większymi pracoholikami. 10 i 11 godzin pracuje co drugi szef (50%) i co trzecia szefowa (34%). Warto zwrócić uwagę, że prawie nikt nie pracuje mniej niż ustawowa norma.
Agata Zdybicka, współwłaścicielka agencji pracy tymczasowej, nie do końca zgadza się z tezą, że kobiety poświęcają na prowadzenie biznesu mniej godzin dziennie niż mężczyźni. – Z moich obserwacji wynika, że choć kobiety formalnie mogą pracować mniej godzin dziennie, to nasza aktywność nie kończy się po wyłączeniu komputera. Prowadząc własną firmę trudno bowiem mówić o sztywnych ramach czasowych. Często musimy godzić obowiązki zawodowe z życiem prywatnym, co sprawia, że obciążenie – choć inaczej rozłożone – jest równie duże. Na przestrzeni lat zauważam jednak, że coraz więcej kobiet świadomie podchodzi do kwestii work-life balance i szuka sposobów na to, by praca nie pochłaniała ich bez reszty. Myślę, że to dobry kierunek, bo długoterminowo tylko zdrowa równowaga pozwala na sukces – zarówno zawodowy jak i osobisty – mówi Agata Zdybicka, prezeska Grupy MOJO.
… i mają mało czasu wolnego …
62% kobiet zarządzających własnym biznesem zwraca uwagę na brak wolnego czasu. To o 9 p.p. więcej niż w przypadku mężczyzn (53%), wynika z raportu EFL. 40% przedsiębiorczyń ma trudności w planowaniu wolnych chwil z uwagi na nadmiar codziennych obowiązków zawodowych (odpowiednio 35% wskazań wśród mężczyzn). Ponadto, zdecydowanie więcej liderek niż liderów wskazało na obowiązki rodzinne jako największe wyzwanie w planowaniu wolnego czasu (31% vs. 21%). Liczna grupa kobiet wskazała na brak motywacji i energii na aktywność w czasie wolnym (21%), 18% mówi wprost, że nie potrafi zachować równowagi między życiem zawodowym a prywatnym.
Psycholożka Sylwia Bartczak zwraca uwagę, że większe trudności, jakich doświadczają kobiety, związane z brakiem czasu wolnego oraz koniecznością łączenia obowiązków zawodowych i rodzinnych, mogą wynikać z wciąż utrzymujących się różnic w podziale ról społecznych. – Kobiety, mimo aktywności zawodowej, nadal częściej odpowiadają za obowiązki domowe i opiekę nad dziećmi. Łączenie tych ról wymaga doskonałej organizacji, ale także świadomości, że nie da się wszystkiego zrobić samodzielnie. Kluczowe jest planowanie, ustalanie priorytetów i delegowanie obowiązków – zarówno w firmie jak i w domu. Przedsiębiorczynie powinny korzystać z dostępnych narzędzi, takich jak elastyczny czas pracy, automatyzacja procesów czy pomoc zewnętrzna, na przykład w prowadzeniu firmy czy opiece nad dziećmi. Równie istotne jest stawianie granic i dbanie o czas wolny, ponieważ jego brak może prowadzić do wypalenia zawodowego i frustracji – mówi Sylwia Bartczak, psycholożka enel-med.
…, ale znajdują odskocznie od pracy
W gąszczu obowiązków zawodowych i rodzinnych kobiety mają jednak kilka ulubionych metod „resetowania ciała i głowy”, czytamy w raporcie EFL. TOP5 sposobów dbania o dobrostan przedsiębiorczyń stanowią okresowe zwalnianie tempa pracy (35%), urlopy i podróże (30%), aktywność fizyczna (30%), rozwijanie pasji (23%) i dbanie o dietę (22%). Tylko pojedyncze osoby (2%) wskazały na to, że nie podejmują się żadnych działań mającym na celu dbanie o swój dobrostan. To pokazuje, że myślenie o sobie, swoim zdrowiu i dobrostanie jest ważne dla zarządzających polskimi MŚP.
Biorąc pod lupę urlop, polskie przedsiębiorczynie najczęściej planują dłuższe odpoczynki z dużym wyprzedzeniem. Tak wskazało aż 37% liderek (25% mężczyzn). Drugim, ale już zdecydowanie mniej popularnym podejściem, jest branie kilku krótszych urlopów w ciągu roku (14%). Niemal dwa razy mniej kobiet niż mężczyzn przedłuża wyjazdy służbowe, aby połączyć je z odpoczynkiem (4% vs. 7% wśród mężczyzn), co może wynikać z dużej ilości obowiązków domowych.
Raport dostępny jest tutaj.
Metodyka badania:
Raport „Jak odpoczywają polskie przedsiębiorczynie. Pod lupą” został przygotowany na podstawie analizy wyników badania ilościowego zrealizowanego przez ICAN Institute na zlecenie EFL S.A. z właścicielami, współwłaścicielami i osobami odpowiedzialnymi za finanse w segmencie firm MŚP z całego kraju. W sumie zrealizowano 600 wywiadów: 263 rozmowy z przedstawicielami mikro firm, 169 rozmów z przedstawicielami małych firm oraz 169 rozmów z przedstawicielami średnich firm. 30% grupy badawczej stanowiły kobiety, a 70% mężczyźni. Przebadane firmy reprezentowały cztery branże: budownictwo, handel, produkcję, rolnictwo, transport i usługi. Przygotowane w ten sposób dane pozwalają analizować i opisywać na poziomie całej populacji firm w Polsce. Badanie wykonano metodą telefonicznych ankiet (CATI) w czerwcu i lipcu 2024 roku.
