Prezentacja dań to sztuka sama w sobie, a talerz staje się płótnem, na którym szefowie kuchni malują swoje kulinarne arcydzieła. Współczesna gastronomia to nie tylko wyśmienity smak, lecz także uczta dla oczu. Od minimalizmu, po ekstrawagancję, plating ewoluuje, podążając za trendami i wpływami mediów społecznościowych.
Plating, czyli sztuka układania i dekorowania potraw, stanowi kluczowy element współczesnej gastronomii. To właśnie on decyduje o pierwszym wrażeniu, jakie danie robi na gościu. Starannie dobrane kolory, tekstury i kształty potrafią wzbudzić apetyt i zachwyt jeszcze przed pierwszym kęsem. Plating to zarówno estetyka, jak i funkcjonalność. Sposób ułożenia składników może wpłynąć na odbiór smaku i aromatu potrawy, a także na wygodę konsumpcji.
W ostatnich latach w platingu dominuje trend minimalistyczny. Proste, geometryczne formy, stonowane kolory, naturalne materiały – to główne elementy tej estetyki. Dania są układane w sposób przemyślany i oszczędny, z naciskiem na jakość składników i czystość formy. Minimalizm w platingu to elegancja i wyrafinowanie, pozwalające docenić naturalne piękno żywności.
Z drugiej strony barykady znajduje się ekstrawagancja, która w platingu manifestuje się odważnymi połączeniami kolorów, nieoczywistymi kształtami i wykorzystaniem innowacyjnych technik. Szefowie kuchni sięgają po nietypowe naczynia, tworzą trójwymiarowe kompozycje, bawią się teksturami i efektami wizualnymi.
Media społecznościowe, a w szczególności Instagram, odegrały kluczową rolę w rozwoju platingu. Zdjęcia dań stały się nieodłącznym elementem kulinarnego świata, a szefowie kuchni coraz częściej traktują talerz jako medium do wyrażania swojej artystycznej wizji. Instagramowy plating to niejednokrotnie połączenie estetyki z funkcjonalnością, gdzie liczy się nie tylko wygląd dania, lecz także jego „fotogeniczność”.
NAJWAŻNIEJSZE KIERUNKI, KTÓRE OBECNIE KSZTAŁTUJĄ TĘ DZIEDZINĘ
Powrót do korzeni – w dobie coraz większej świadomości ekologicznej plating czerpie z filozofii prostoty i autentyczności. Najważniejszą kwestią jest naturalnego piękna składników.
- Używanie produktów dostępnych w danym sezonie oraz pochodzących od lokalnych dostawców podkreśla związek z naturą i regionem. Warzywa w naturalnych kształtach czy owoce z widocznymi niedoskonałościami są elementem tej estetyki.
- Mniej znaczy więcej – składniki zachowują swoją pierwotną formę i kolor, co uwydatnia ich autentyczny charakter.
- Naturalne dekoracje – zioła, kwiaty jadalne, kamienie czy elementy leśne, takie jak mech czy korzenie stają się integralną częścią kompozycji. Inspiracje często są czerpane z natury: od ogrodu, po las.
Naturalny plating to ukłon w stronę prostoty, która celebruje smak i estetykę bez nadmiernych udziwnień.
Współczesna gastronomia musi odpowiadać na globalne wyzwania związane z ochroną środowiska. Plating w duchu zrównoważonego rozwoju to wyraz szacunku dla natury i odpowiedzialnego podejścia do konsumpcji.
- Biodegradowalne naczynia – zamiast tradycyjnych talerzy coraz częściej wykorzystuje się biodegradowalne lub jadalne materiały – np. talerze z liści palmowych, naczynia z otrąb pszennych czy serwowanie potraw na kawałkach kory.
- Redukcja odpadów – kreatywnie używa się wszystkich części składników, zmniejszając ilość marnowanej żywności. Skórki, łodygi czy obierki stają się elementami dekoracyjnymi lub dodatkami smakowymi.
- Ekologiczne praktyki – menu często opiera się na roślinnych składnikach, co zmniejsza ślad węglowy. Dodatkowo promowane są zasady „zero waste” i współpraca z lokalnymi dostawcami.
Zrównoważony plating to nie tylko piękno na talerzu, ale także manifest odpowiedzialności.
W czasach, gdy goście oczekują unikalnych doświadczeń, personalizacja stała się niezwykle ważnym elementem platingu.
- Szyte na miarę dania – dostosowują potrawy do indywidualnych preferencji smakowych, alergii czy stylu życia gości. Każdy talerz może opowiadać osobistą historię.
- Dekoracje inspirowane gośćmi – talerze są zdobione elementami związanymi z pasjami czy kulturą gościa, np. motywami kwiatów ulubionych roślin lub symbolami nawiązującymi do kraju jego pochodzenia.
- Interaktywność – niektóre elementy platingu są dodawane przez gości na miejscu, np. posypywanie przyprawami czy polewanie sosem, co podkreśla ich udział w tworzeniu dania.
Personalizacja sprawia, że jedzenie staje się niezapomnianym przeżyciem i buduje emocjonalną więź z gościem.
STORYTELLING – JEDZENIE JAKO OPOWIEŚĆ
Plating w XXI wieku to również narzędzie narracyjne. Potrawy mogą opowiadać historie inspirowane kulturą, sztuką czy osobistymi doświadczeniami kucharzy.
Inspiracje regionalne i kulturowe – można znaleźć na talerzu elementy odzwierciedlające tradycje danego regionu, np. składniki charakterystyczne dla lokalnej kuchni czy wzory inspirowane sztuką ludową.
Plating bywa inspirowany dziełami sztuki, muzyką czy literaturą. Tworzenie dania przypomina projekt artystyczny, opowiadający historię.
Osobiste przeżycia szefów kuchni stają się płótnem na talerze, na którym dzieli się swoimi wspomnieniami i inspiracjami.
Storytelling na talerzu tworzy wyjątkowe doświadczenia, które zapadają w pamięć. Przyszłość na to nowoczesne narzędzia i techniki wkraczające do świata platingu, oferujące nowe możliwości prezentacji potraw takie jak:
- Druk 3D – to dzięki tej technologii można tworzyć precyzyjne i efektowne dekoracje z czekolady, masy cukrowej czy innych składników.
- Użycie ciekłego azotu, żeli czy pianki pozwala na wykonywanie efektownych struktur, które wyglądają jak dzieła sztuki współczesnej.
- Projekcje i interaktywne talerze w niektórych restauracjach na talerzach wyświetlane są animacje, przedstawiające historię potrawy lub wizualnie wzbogacające doznania.
- Nowoczesne szczypce, foremki czy pistolety do sosów pozwalają na tworzenie niezwykle dokładnych wzorów.
TECHNOLOGIA W PLATINGU
Technologia w platingu to ukłon w stronę innowacji, która zachwyca i inspiruje. Współcześni szefowie kuchni postrzegają talerz jako płótno – wyrażają na nim swoją artystyczną wizję, przyciągając uwagę gości nie tylko wyrafinowanym smakiem, ale także niezapomnianym doświadczeniem estetycznym. Plating staje się narzędziem komunikacji, pozwalając na dialog między kuchnią a gościem, a ponadto sposobem na opowiadanie historii i podkreślenie filozofii danego lokalu.
Trendy w platingu to harmonijne połączenie estetyki, technologii i wartości, które wyznaczają kierunki współczesnej gastronomii. Prezentacja dań stała się dziedziną dynamicznie rozwijającą, łączącą sztukę, kreatywność i innowacyjne rozwiązania technologiczne. Od naturalności i zrównoważonego rozwoju, przez personalizację i storytelling, aż po wykorzystanie zaawansowanych narzędzi – każdy z tych elementów wnosi coś wyjątkowego, kształtując zarówno wrażenia wizualne, jak i emocjonalne.
Talerz przyszłości to więcej niż posiłek to sztuka, która smakuje, inspiruje i porusza. Minimalizm przenika się z ekstrawagancją, a lokalność z technologią, tworząc niezwykle różnorodne doświadczenia. Ewolucja platingu odzwierciedla zmieniające się gusta gości i staje się fundamentem współczesnej gastronomii – smak idzie w parze z wrażeniami wizualnymi i emocjonalnymi.
JAROSŁAW WALCZYK
Prezes Klubu Szefów Kuchni
www.klubszefowkuchni.pl
Doradca gastronomiczny
Oprac. red. H.Handkowska
