10-17 sierpnia na Dolnej Równi Krupowej odbyły się V Europejskie Targi Produktów Regionalnych. W dniu 10 sierpnia w Domu Rekolekcyjnym Konferencji Episkopatu Polski odbyła się konferencja inauguracyjna „Jubileusz X-lecia Unii Europejskiej i Wspólnej Polityki Rolnej w Polsce”. Konferencja rozpoczęła się uroczystą mszą świętą w oprawie góralskiej o godzinie 11:00 przy udziale ks. kard. Stanisława Dziwisza. Przybyli Goście zostali powitani zostali przez Starostę Tatrzańskiego Andrzeja Gąsienicę Makowskiego.
Podczas konferencji wystąpiło pięciu prelegentów:
- Poseł Czesław Siekierski, Przewodniczący Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Parlamentu Europejskiego omówił kierunki rozwoju rynku produktów regionalnych w aspekcie nowego Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich
- Dariusz Goszczyński, Zastępca Dyrektora Departamentu Promocji i Komunikacji Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi omówił Politykę Unii Europejskiej i politykę krajową dot. jakości żywności
- Rafał Serafin – Prezes Fundacji Partnerstwo dla Środowiska wygłosił prelekcję na temat Rynku świeżych owoców i warzyw pod szczególnym nadzorem, nowelizacja przepisów
- Dr inż. Andrzej Fetliński- Koordynator Polskiego Centrum Projektu Unii Europejskiej TRADEIT wygłosił prelekcję pt. “Wsparcie wytwórców tradycyjnych produktów żywnościowych przez Komisję Europejską”
- Avelio Marini- Przedstawiciel ISMEA- RRN Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich dokonał prezentacji projektu „La Via Di Karol”
Konferencję podsumował Dyrektor Tatrzańskiej Agencji Krzysztof Król – Łęgowski, zapraszając na poczęstunek regionalny. Planowana konferencja prasowa nie odbyła się ze względu na tragiczne wydarzenia atmosferyczne w Zakopanem (m.in. na Dolnej Równi Krupowej, gdzie rozpoczynały się Targi Regionalne), podczas których gwałtowna burza z gradem oraz huraganowym wiatrem dokonała zniszczeń zarówno w samym mieście, jak i na placu targowym.
Po konferencji odbył się uroczysty poczęstunek, w menu znalazły się potrawy z wykorzystaniem produktów posiadających certyfikaty: Chroniona Nazwa Pochodzenia (ChNP), Chronione Oznaczenie Geograficzne (ChOG) i Gwarantowana Tradycyjna Specjalność (GTS) serwowane przez Karczmę „Szymkówka” Jana Modrzewskiego – nagrodzoną przez władze starostwa tytułem Marki Tatrzańskiej 2013 z kategorii gastronomii regionalnej. Zakopiańska cukiernia „Samanta” serwowała gościom swoje wyroby.
Podczas poczęstunku podano min.:
Kwaśnicę góralską na żeberkach,
Pulpeciki jagnięce w sosie z borowikami podane w “Kosorze Oscypkowym” z kaszą jęczmienną i surówką z ogórków kiszonych
Bundz z suszonymi pomidorami w sosie miodowo-balsamicznym,
Sałatę z czerwoną cebulą, słonecznikiem i dynią,
Pierogi z bryndzą,
Zakąski podhalańskie,
Ciasta regionalne spisko-orawskie.
O godzinie 15:10 spod Księżówki ruszyła Parada Bacowska w której uczestniczyli zaproszeni goście, zespół „Mali Bystrzanie”, 26 baców i juhasów ( w tym 9 uczestników konkursu na najlepszy oscypek) 6 owczarków podhalańskich ze wiązy kynologicznego w Zakopanem. Członkowie zespołu nieśli 11 flag państw, których przedstawiciele uczestniczyli w Targach Na Dolnej Równi Krupowej codziennie realizowany był bogaty program artystyczny.
Podczas trwania targów wystąpiło: 15 zespołów regionalnych (Zawaternik, Poloniorze, Małe Klimki, Mali Białcanie, Zornica, Mali Witowianie Białodynajcanie, Małe Bartusie, Mali Wirychowianie, Polany, Mali Holni, Orylnta, Mali Dzianiszanie, Porębianie, Małe Harnasie, Mali Białczanie) odbyło się 11 koncertów gwiazd (Mrozu, Mesajah, The Cuts, Vintige, TABU, Latające Talerze, Chrząszcze, Marruca Blues, Orkiestra Jerzego Sobeńko, Muzyka Trzech Kultur, Karczmarze). Odbyło się 7 warsztatów artystycznych (malarstwo na szkle, malarstwo na drewnie, koronka szydełkowa, grawerowanie szkła, pokazy haftu łowickiego, decoupage, kowalstwo artystyczne). Ponadto odbył się: Festiwal Oscypka i Serów Wszelakich, Festiwal Bryndzy, konkurs na najlepszy produkt Europejskich Targów (cztery kategorie), pokazy kowalstwa artystycznego. Zgodnie z tradycją Targową codziennie odbywały się seminaria, które miały na celu pokazać regiony, tradycje i produkty regionalne.
Szacuje się że jednorazowo Europejskie Targi odwiedzało około 950 osób.
Gościliśmy 250 wystawców ( Rumunia, Węgry, Włochy, Bułgaria, Chorwacja, Portugalia, Polska, Słowacja, Litwa, Ukraina, Lokalne Grupy Działania),
Prezentowano na targach 88 produktów rękodzielniczych (np. stroje regionalne, obrazy, koronka, świece woskowe, obrusy, serwety, wyroby szydełkowane, dzwoneczki ceramiczne, spinki, podkowy, obrazy na szkle, wyroby z słomy, ceramika, tkactwo, minerały, biżuteria szklana, biżuteria z metaloplastyki, decoupage, witraże, anioły drewniane, szale, chusty, torebki, ozdoby z suszonych kwiatów, zdobienia z motywem łowieckim, róże z bibuły, torby z filcu).
Produkty spożywcze prezentowane na targach (157) to m.in. ciasteczka imbirowe, wędliny tradycyjne, moskole, kołoce, żyntyca, wódka, miód, miody pitne, wino, kawa, soki ekologiczne, soki owocowe, pierogi, sery, oliwa z oliwek, chleb, smalec, ogórek kiszony, kwas chlebowy, pstrąg, dżemy, konfitury, musy owocowe, lody, słodycze, piwa, papryka grillowana, bałkańskie sosy, przyprawy, herbata, bułeczki z kaszą gryczaną, paszteciki, wędliny bezglutenowe, olej tłoczony na zimno, andruty kaliskie, karp zatorski, suska sechlońska, jabłko łąckie, obwarzanek krakowski, oscypek, redykołki, rogale barcińskie i gzik wielkopolski.
Na targach wystąpiło 31 zespołów – w tym 20 regionalnych reprezentujących region Podhala, Spisza i Orawy, a także powiat Brzeski, Jędrzejowski, Popradzki i Siedmiogrodzki.
W trakcie trwania Targów jak co roku odbyły się liczne konkursy.
Pierwszego dnia 10.08 odbył się Konkurs na Najlepszy Oscypek. Zwyciężył Krzysztof Bachleda – Curuś, baca z Poronina. Ocenianych było 10 oscypków wykonanych przez baców z Podhala i Spisza – Wojciecha Komperdę z Czorsztyna, Jana Gawlaka z zakopiańskiej Olczy, Krzysztofa Łasia z Gronia, Krzysztofa Bachledy – Curusia z Białego Dunajca, Józefa Staszla z zakopiańskiej Gubałówki, Jana Hryczka z czarnodunajeckiej Baligówki, Wojciecha Gała z Leśnicy, Jana Wilczka z Łapsz Niżnych, Andrzeja Rzepkę z Brzegów i Stanisława Jarząbka z Gliczarowa Górnego. Na końcową ocenę miał wpływ nie tylko smak, ale także wygląd, kształt kolor i zapach oscypka.
Komisja konkursowa:
Andrzej Gąsienica – Makowski – Starosta Tatrzański
Krzysztof Król – Łęgowski – Dyrektor TARPiK
Barbara Zelek – lekarz Powiatowego Inspektoratu Weterynaryjnego w Nowym Targu
Tomasz Łobiński – wicestarosta powiatu poznańskiego
Piotr Kochut – Prezes Fundacji Partnerstwo Transhumacyjne
Jan Antoł – Prezes Polskiego Związku Owczarskiego
Marek Sowa – Marszałek województwa małopolskiego
Janina Kwiecień- Starosta kartuski
Andrzej Skupień – Prezes Związku Podhalan
Krzysztof Figat – Starosta łowicki
Także 10.08.2014 r. po raz pierwszy odbył się konkurs kapel góralskich „Na Bartusiową Nutę”.
Jury w składzie:
Andrzej Obrochta-Bartuś – skrzypek, przewodniczący
Józef Gąsienica-Brzega – skrzypek
Jan Stachoń – skrzypek
Bartosz Czamański -historyk, muzykolog
Adam Kitkowski – regionalista, sekretarz
Jury zgodnie z regulaminem postanowiło przyznać następujące nagrody i wyróżnienia.
Ponadto jury przyznało na wniosek Starosty Tatrzańskiego i organizatorów dyplom uznania oraz nagrodę seniorowi rodu Obrochtów – Józefowi Obrochcie za 75 lat grania na skrzypcach i propagowanie tradycji góralskiej.
Nagrodę specjalną ufundowała również rodzina Obrochtów, którą otrzymał nestor rodu – Józef Obrochta.
14.08. odbył się Konkurs na Najlepszy Produkt V Europejskich Targów. Każdy z wystawców mógł zaprezentować swój produkt w jednej z czterech kategorii:
1. Produkt pochodzenia zwierzęcego
2. Produkt pochodzenia roślinnego
3. Napój regionalny
4. Produkt pochodzenia mieszanego
Komisja konkursowa w składzie:
Krzysztof Król Łęgowski – Dyrektor TARPiK
Jan Wojtanek – Główny Technolog projektu Smaki Podhala
Andrzej Kubisztal – zastępca dyrektora Agencji Rynku Rolnego oddział Kraków
Efrem Tassionato – Prezes WIGWAM – Włochy
Rafał Dorociuk – Szef projektu Trzy Znaki Smaku
Zwyciężyły:
W kategorii 1. – kiełbasa z jagnięciny firmy Siwy,
W kategorii 2. – oliwa extravirgin z Włoch,
W kategorii 3. – sok jabłkowo -selerowy firmy Pawłowski
W kategorii 4. – cukierki miętowe z Francji
Krzysztof Król – Łęgowski – Dyrektor Tatrzańskiej Agencji Rozwoju Promocji i Kultury uhonorował wystawców, którzy po raz piąty uczestniczyli w Europejskich Targach Produktów Regionalnych. Wyróżnienie otrzymali :
Avelio Marini, Włochy
Krystyna Kojs, Ekokoral, Nowe Bystre
Edward Wilk, Browar EDI, Nowa Wieś
Marek Kaczorowski, Browar KOREB
Jacek Konderak, świece wodne, Firma BAJA, Zabrze
Maria Pycińska, twórca ludowy – koronka frywolitka, Zakopane
Anna Sejdak, twórca ludowy – haft łowicki, Łowicz
Gospodarstwo Rybne KAKI, Lipnica Wielka
Szczepan Gawor, Wędliny Tradycyjne , Podstolice
Zakład Mięsny JASIOŁKA, Dukla
Paweł Kulawiak, twórca Ludowy – ludwisarz, Odrowąż
Ostatniego dnia trwania Targów 17.08 Starosta tatrzański Andrzej Gąsienica – Makowski oraz Dyrektor Tatrzańskiej Agencji Krzysztof Król – Łęgowski wręczyli statuetki „Orle Pióra” firmy, które mają szczególny wpływ na rozwój i promocję Zakopanego.
Nagrodą uhonorowano:
„Nosalowy Dwór” Grand Hotel – Ewa i Mirosław Gaczorek
Szpital Powiatowy imienia Doktora Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem – dyr. Regina Tokarz
Komenda Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Zakopanem – komendant Stanisław Galica
„FASHION STREET” Bachleda Investment Group -Adam Bachleda – Curuś i Andrzej Bachleda – Curuś
„Trattoria Adamo” Restauracja – Adam Drabik
„Przy Młynie” Karczma Regionalna -Andrzej Gut – Mostowy
„SAMANTA” Cukiernia – Beata i Maciej Rzankowscy
„Willa Widokowa” Maria i Józef Wojnar
Zakopiańskie Centrum Hurtu Spożywczego „Brutal” – Andrzej Skupień i Stanisław Karp
„Księżówka” Centrum Formacyjno – Szkoleniowe w Zakopanem
Redakcja TVP Zakopane
W dniach 16-17.08 odbyły się pokazy i warsztaty kowalstwa artystycznego, prowadzone przez kowali: Marka Mazura z Zakopanego, Jacka Biernacika z Zakopanego, Stanisława Gąsienicy – Byrcyna z Zakopane, Andrzeja Sobczaka z Zakopanego, Tomasza Jakubiec z Chochołowa, Władysława Raczka z Pisarzowej, Wojciecha Raczka z Pisarzowej, Petera Gurnika ze Słowacji oraz Michala Pryponia ze Słowacja.
Jedną z głównych atrakcji Targów były warsztaty i pokazy kulinarne – kuchnia na żywo Trzy Znaki Smaku, pokaz włoskich serowarów, Smaki Podhala, Zasmakuj w Małopolsce, pokaz kuchni rumuńskiej.
W czasie Targów odbyły się dni powiatów partnerskich:
Dzień powiatu poznańskiego – 12.08 – odbył się konkurs gwary wielkopolskiej, degustacja rogali marcińskich oraz pyr z gzikiem oraz występy artystyczne .
Dzień powiatu jędrzejowskiego – 16.08. – występy zespołów regionalnych, kabaretu, seminarium na scenie .
Jubileuszowe V Europejskie Targi Produktów Regionalnych zakończyły się Świętem Bryndzy. Na degustację swoje wyroby przywieźli nie tylko górale z Podhala ale i ze Słowacji oraz Rumunii.
Z roku na rok Targi cieszą się co raz większą popularnością. Rośnie liczba nie tylko wystawców, ale również gości odwiedzających Targi. Produkty, występy, seminaria, oraz warsztaty artystyczne tworzą bogatą ofertę programową, co decyduje o wyjątkowości Europejskich Targów.
