Ustawa o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw wprowadziła, oprócz szeregu zmian w innych aktach prawnych, m.in. tzw. szczególny tryb wydawania zezwoleń na pobyt czasowy i pracę. Kogo on dotyczy i jakich formalności należy dopełnić, by otrzymać kartę pobytu?
Szczególny tryb wydawania zezwoleń na pracę, wprowadzony ustawą zmieniającą, dotyczy tych cudzoziemców, którzy złożyli wnioski o pobyt czasowy i pracę przed 01.01.2021 r. i których sprawy nie zostały zakończone (nie wydano im decyzji) przed 29.01.2022r. (przed wejściem w życie ustawy zmieniającej). W tej procedurze ważne jest, aby wniosek o pobyt czasowy i pracę był złożony (przed 01.01.2021 r.) w trakcie legalnego pobytu i był poprawny pod względem formalnym oraz postępowanie w tej sprawie zostało wszczęte. Ci cudzoziemcy otrzymają w tzw. trybie uproszczonym (szczególnym) zezwolenie na pobyt czasowy i pracę na okres 2 lat.
Aby otrzymać decyzję w trybie uproszczonym nie trzeba składać żadnych dodatkowych dokumentów. Co więcej, dokument wydany w tej procedurze nie będzie określać podmiotu powierzającego wykonywanie pracy ani pracodawcy użytkownika (w przypadku pracy tymczasowej) ani też warunków wykonywania pracy, jak w przypadku zezwolenia na pobyt czasowy i pracę udzielanego w zwykłych uwarunkowaniach.
Są jednak pewne warunki, które trzeba spełnić po otrzymaniu takiej „uproszczonej” decyzji.
Aby zezwolenie było ważne i aby otrzymać kartę pobytu, po odebraniu decyzji, cudzoziemiec musi złożyć w terminie 60 dni pisemne oświadczenie, na określonym wzorze, w którym pracodawca wskaże warunki jego zatrudnienia. Jeżeli cudzoziemiec nie dopełni tego obowiązku lub oświadczenie nie będzie spełniać określonych przepisami warunków, zezwolenie na pobyt czasowy i pracę wygaśnie z mocy prawa (nie będzie obowiązywać).
Zezwolenia w trybie szczególnym udziela wojewoda właściwy ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca w dniu złożenia wniosku albo Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców – w drugiej instancji.
Jeżeli cudzoziemiec zmienił miejsce pobytu przed 29.01.2022 r., a co za tym idzie zmieniła się właściwość wojewody, decyzję wydaje się ze względu na to nowe miejsce pobytu. Późniejsze zmiany pobytu nie będą powodować zmiany właściwości wojewody.
Oświadczenie pracodawcy
W szczególnym trybie udzielania zezwolenia na pobyt czasowy i pracę bardzo ważne jest, aby po otrzymaniu decyzji złożyć do urzędu wojewódzkiego oświadczenie lub oświadczenia pracodawcy/pracodawców (na wzorze określonym w załączniku do rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 25 stycznia 2022 r.). W nim podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi określa warunki pracy, które muszą być zgodne z wymaganiami minimalnymi, czyli:
wykonywanie pracy na podstawie umowy o pracę lub umowie zlecenia;
wynagrodzenie nie może być niższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę (w 2022 r. – 3010 zł brutto miesięcznie), niezależnie od wymiaru czasu pracy/liczby godzin pracy.
Warunek dotyczący minimalnego wynagrodzenia za pracę będzie spełniony także wówczas, gdy cudzoziemiec będzie zamierzał wykonywać pracę na rzecz więcej niż jednego podmiotu powierzającego wykonywanie pracy, a suma wynagrodzeń otrzymywanych od wszystkich podmiotów nie będzie niższa niż minimalne wynagrodzenie za pracę (art. 9 ust. 15 ustawy nowelizującej).
Oświadczenie należy złożyć do wojewody, który udzielił zezwolenia.
Ważne! Jeżeli warunki zatrudnienia nie będą zgodne z powyższymi, wojewoda wyda decyzję o wygaśnięciu zezwolenia, co oznacza, że nie będzie ono obowiązywać i karta pobytu nie zostanie wydana.
Ważne! Oświadczenie powinno zostać złożone w terminie, być kompletne, podpisane przez osobę do tego upoważnioną i spełniać wymagania minimalne. Oświadczenia nie można złożyć ponownie, ani go poprawić lub uzupełnić.
Praca od otrzymania decyzji do złożenia oświadczenia
Aby praca pomiędzy otrzymaniem decyzji w trybie uproszczonym a złożeniem oświadczenia była legalna, cudzoziemiec powinien ją wykonywać na rzecz podmiotu powierzającego wykonywanie pracy i na warunkach wskazanych w później złożonym oświadczeniu (art. 9 ust. 19 ustawy zmieniającej). Na podstawie tego zezwolenia cudzoziemiec może wykonywać pracę tylko u pracodawcy/pracodawców wskazanych w oświadczeniach złożonych po otrzymaniu decyzji.
Gdy cudzoziemiec będzie chciał zmienić pracodawcę lub warunki wykonywania pracy będzie mógł skorzystać z nowego trybu zmiany zezwolenia na pobyt czasowy i pracę (art. 9 ust. 18 ustawy zmieniającej, który odnosi się do znowelizowanych przepisów ustawy o cudzoziemcach – art. 120–120b).
Obowiązkiem cudzoziemca jest również poinformowanie wojewody, który wydał zezwolenie (w trybie uproszczonym), o zakończeniu pracy w ciągu 15 dni od utraty zatrudnienia.
Kto nie otrzyma zezwolenia?
Ustawa zmieniająca (art. 8 ust. 1) wskazuje przypadki, w których cudzoziemcy nie otrzymają zezwolenia na pobyt czasowy i pracę w trybie szczególnym. Są to sytuacje gdy:
1) obowiązuje wpis danych cudzoziemca do wykazu cudzoziemców, których pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest niepożądany;
2) dane cudzoziemca znajdują się w Systemie Informacyjnym Schengen do celów odmowy wjazdu;
3) sprzeciwiają się temu względy obronności, bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego lub zobowiązania wynikające z postanowień ratyfikowanych umów międzynarodowych obowiązujących Rzeczpospolitą Polską.
Wygaśnięcie zezwolenia, wydanie karty pobytu
W przypadku wygaśnięcia zezwolenia na pobyt czasowy i pracę z dniem następującym po wygaśnięciu rozpocznie bieg termin 30-dniowy na opuszczenie terytorium Rzeczypospolitej (termin określony w art. 299 ust. 6 pkt 1 ustawy o cudzoziemcach), chyba, że cudzoziemiec będzie posiadał ważny dokument uprawniający go do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub z ustawy będzie wynikać, że jego pobyt na tym terytorium uważa się za legalny (art. 9 ust. 13 ustawy zmieniającej).
Karta pobytu zostanie cudzoziemcowi wydana z urzędu dopiero po złożeniu oświadczenia oraz po wykluczeniu tego, że zezwolenie wygasa, a w przypadku, gdyby jeszcze nie pobrano od niego odcisków linii papilarnych, po takim pobraniu (art. 9 ust. 14 i art. 8 ust. 15 ustawy zmieniającej).
źródło: Zielna linia
