Agencja Inquiry prezentuje wyniki kolejnych fal cyklicznego badania nastrojów ekonomicznych Polaków, obejmujące I kwartał br. Nadal zdecydowana większość Polaków dostrzega wzrost cen produktów i usług. Od października do lutego widać było tendencję spadkową, dopiero w marcu można zauważyć wzrost tego wskaźnika. To oznacza, że rosnące ceny znowu dają się Polakom we znaki, może to też mieć związek z dyskusją na temat cen, jak się przetoczyła w mediach przed Wielkanocą.
Jeśli chodzi o kategorie produktowe, Polacy najsilniej dostrzegają wzrost cen mięsa i wędlin – to lider zestawienia od początku realizacji badania. Widać też wpływ zjawisk sezonowych na odczucia Polaków: obecnie znacznie mocniej odczuwamy wzrost cen warzyw i owoców oraz przetworów warzywnych i owocowych. Wraz z nadejściem przednówka, wzrost cen tych produktów jest jeszcze bardziej zauważalny.
Inne kategorie produktów, np. nabiał, pieczywo czy słodycze z miesiąca na miesiąc wskazywane są przez Polaków nieco rzadziej jako szczególnie drożejące. Podobnie dzieje się w przypadku kawy i herbaty czy też oleju i oliwy. Z drugiej strony, obecnie Polacy częściej dostrzegają wzrost cen alkoholi.
Wśród usług niezmiennie na pierwszym miejscu jest wzrost cen energii elektrycznej, gazu oraz opłat za mieszkanie – to od wielu miesięcy niekwestionowani liderzy tego zestawienia. Zauważalna jest przy tym poprawa dotycząca cen transportu – odsetek osób uznających te usługi za szczególnie drożejące w ostatnim kwartale wykazywał tendencję spadkową.
Nie ulega jednak wątpliwości, że obecna sytuacja na rynku jest dotkliwa dla niemal 2/3 Polaków. Nieco częściej takie opinie można zaobserwować wśród kobiet, osób pomiędzy 45 a 54 rokiem życia, a także tych o niższych dochodach gospodarstwa domowego. W związku z rosnącymi cenami coraz bardziej zwracamy uwagę na promocje, rezygnujemy z niektórych produktów, wybieramy tańsze sklepy i tańsze marki. Co czwarty z nas rezygnuje z rozrywki, a co piąty z gastronomii czy usług fryzjerskich lub kosmetycznych.
W najnowszej fali badania Inquiry znajdziemy jednak nieco optymizmu – miedzy innymi przez ostatnie dwa kwartały spada odsetek osób, które uważają, że ceny w dalszym ciągu będą rosnąć. Jeszcze w październiku ubiegłego roku odsetek ten wynosił aż 88% badanych, zaś w marcubr. spada do 75%.
W wynikach z marca br. widzimy również wyraźnie wzrost grupy Polaków, dla których sytuacja materialna się poprawiła. Jeszcze w styczniu, było to jedynie 17% badanych, ostatnio to już 25%. Bardziej optymistycznie patrzymy również na swoje dochody w ciągu najbliższych 6 miesięcy. Wynik ten przekłada się również na niewielki wzrost odsetka osób, które nie obawiają się o możliwość spłaty swoich zobowiązań kredytowych, (13% w marcu br. wobec 10% w lutym).
Przez wiele miesięcy wyniki naszego badania pokazywały, jak trudna jest dla polskich konsumentów obecna sytuacja, szczególnie dla rodzin. Pojawiają się jednak oznaki optymizmu – przede wszystkim wzrasta liczba osób, których sytuacja materialna nie ulega dalszemu pogorszeniu, a nieco się poprawia. Nie bez znaczenia jednak są sezonowe zmiany w zawartości naszych koszyków. Wraz z nadejściem wiosny szczególnie doskwierają nam ceny warzyw i owoców – komentuje Agnieszka Górnicka, prezes Inquiry.
O badaniu
Badanie zostało zrealizowane w styczniu, lutym oraz marcu 2023 r. na reprezentatywnej próbie odpowiednio 1912, 1911 i 1926 dorosłych Polaków (sondaż CAWI na panelu YouGov).
